Toleranties

Richtlijnen & toleranties voor plaatbewerking

Te nauw gekozen toleranties daarentegen maken het product onnodig duur, en zoals iedere constructeur weet lopen de vervaardigingskosten onevenredig omhoog bij toenemende tolerantie-eisen.

De kunst is dus om de toleranties zo ruim mogelijk te kiezen zonder af te doen aan de functionaliteit. Constructeurs willen nog wel eens over het hoofd zien dat de noodzakelijke tolerantie vaak een kwestie van ontwerp is. Het ene ontwerp functioneert met ruime toleranties terwijl een ander ontwerp, met dezelfde functionaliteit hele nauwe toleranties nodig heeft om te functioneren. Het eerst genoemde ontwerp zal vermoedelijk goedkoper, maar ook robuuster zijn dan het tweede. Het is dus zaak om vanaf een vroeg stadium de vereiste toleranties mee te laten wegen in het ontwerp.

De reguliere toleranties zijn voor de meeste bewerkingstechnieken vastgelegd in normen. De normen die voor de verschillende bewerkingstechnieken gehanteerd worden zijn zoveel mogelijk aangegeven. Het is afhankelijk van de bewerkingstechniek of er iets concreets te zeggen valt over de beste haalbare tolerantie. Bij het knipproces is het bijvoorbeeld relatief eenvoudig een beeld te geven van de maximaal haalbare toleranties, maar bij bewerkingstechnieken zoals lasersnijden, plasma snijden en autogeen snijden is dit aanzienlijk moeilijker. Daarnaast geldt dat de technologische vooruitgang vaak sneller gaat dan dat de normen aangepast worden. Een belangrijk aspect bij de haalbaarheid is de warmte inbreng tijdens het proces. Een autogeen snijproces brengt relatief veel warmte in. Door uitzetting en krimp van het materiaal alleen al, zal een zeer nauwkeurige tolerantie niet behaald kunnen worden.

Toleranties i.c.m. de kostprijs

Bij elke bewerkingstechniek geldt dat het verhogen van de tolerantie de kostprijs behoorlijk laat stijgen.

De voornaamste redenen zijn de toenemende afstelinspanning en de grotere kans op afkeur. Ook neemt de kans toe dat het product niet met de beoogde techniek gefabriceerd kan worden. Als de ontwerper nauwere toleranties hanteert dan volgens de standaardtoleranties gangbaar is, is het altijd raadzaam om contact met Tosec op te nemen om te overleggen wat wel en wat niet mogelijk is.

Voorbeeld:

Een lasersnijmachine heeft een plaats-tolerantie van ± 0,1 mm. Dit houdt in dat de laser snij kop na een verplaatsing weer terug kan komen op z'n oorspronkelijke positie binnen een tolerantie van ± 0,1 mm. Dit kan in de x-richting zijn, maar ook in de y-richting of een combinatie van deze 2. Daarnaast zal het nog niet betekenen dat de tolerantie op de gesneden producten ook ± 0,1 mm is. Het snijbeeld zou namelijk best wat scheef kunnen weglopen tijdens het snijden. De tolerantie op het gesneden producten kan dan best uitkomen op ± 0,25 mm. Wat nog altijd zeer nauwkeurig is voor een snijproces, maar 2,5 keer zoveel is als de machine plaats tolerantie. Mocht de tolerantie van ± 0,1 mm een harde eis zijn, zal alsnog een machinale (verspanende) bewerking uitgevoerd moeten worden.

Omdat tolerantie-richtlijnen verschillen per bewerking, hebben wij deze voor iedere bewerking apart vermeld. Meer informatie vind u op de pagina van de specifieke plaatbewerking.